اکباتان، اولین رقم چغندرقند ایرانی مقاوم به ریزوکتونیا و متحمل به ریزومانیا

استفاده از ارقام مقاوم بهترین روش کاهش خسارت بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه و ریزومانیا در ‌چغندرقند می‌باشد. به منظور تهیه رقم مقاوم، در سال 1382 ژنوتیپ‌های چغندرقند در شرایط آلودگی مصنوعی به ریزوکتونیا ارزیابی و یکی از گرده‌افشان‌ها به‌عنوان مقاوم‌ترین توده به ریزوکتونیا (SB19) انتخاب شد. در سال 1383 از ریشه‌های سالم این توده لاین‌های خودگشن و در سال 1384 بذر هیبرید تهیه شد. هیبریدهای انتخابی طی دو سال و در مناطق مختلف مورد مقایسه عملکرد قرار گرفتند وهمزمان مقاومت لاین‌های گرده‌افشان در میکروپلات‌های ایستگاه همدان مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که میانگین عملکرد شکر هیبریدی که والد پدری آن سپس به عنوان والد پدری رقم اکباتان انتخاب شد 10/2 تن در هکتار و شاخص بیماری والد پدری آن 2/16 بود. در سال 1386، میانگین عملکرد شکر این هیبرید در مناطق غیر آلوده و آلوده به ترتیب 9/1 و 7/0 تن در هکتار بود. بر اساس نتایج ارزیابی عملکرد و مقاومتبه ریزوکتونیا، ده لاین برتر انتخاب و در سال 1388 به منظور تهیه هیبرید مقاوم به ریزوکتونیا و متحمل به ریزومانیا، از تلاقی آن‌ها با دو والد مادری مقاوم به ریزومانیا 18 هیبرید تهیه و طی سال‌های 1389 و 1390 در سه منطقه مختلف که دارای آلودگی طبیعی به بیماری بودند، مقایسه عملکرد شدند. میانگین عملکرد دوساله شکر هیبرید (7112×SB36) × S1-24 که در نهایت به عنوان رقم اکباتان نامگذاری شد، در این مناطق به ترتیب 8/7، 8/9، 3/99/3 تن در هکتار بود. به‌طورکلی نتایج نشان داد که عملکرد و مقاومت رقم اکباتان، مشابه رقم مقاوم خارجی بود. زمان لازم برای رسیدن به %90 جوانه‌زنی بذر اکباتان80 ساعت ثبت شد که بسیار سریع‌تر از رقم‌های فلورس و جلگه بوده و بیانگرسرعت‌بالای جوانه‌زنی این رقم می‌باشد.